Η Φιλιώ Πυργάκη γεννήθηκε στον Ασπρόκαμπο Κορινθίας το 1939. Ξεκίνησε να τραγουδάει σε γλέντια από την ηλικία των 14 ετών, από το 1953. Ύστερα από ένα ατύχημα που είχε μετακόμισε στην Αθήνα, όπου παρουσιάστηκε στη δισκογραφική εταιρία Columbia, με την οποία κυκλοφόρησε πολλούς δίσκους 45 στροφών. Ο πρώτος της δίσκος κυκλοφόρησε το 1967 και λεγόταν «Βαρέθηκα τα νιάτα μου», με μουσική και στίχους του Κώστα Κοντογιώργη, ο οποίος την είχε εντάξει στην ορχήστρα του. Αργότερα, αναγνωρίστηκε στον χώρο του δημοτικού τραγουδιού και παράλληλα συνεργάστηκε με μεγάλους και σπουδαίους μουσικούς.
Σε συνέντευξη της στον Γιάννη Παπαϊωάννου το 2017 είχε αναφέρει: Προτού βγω με ορχήστρα είχα τραγουδήσει σε πολλά πανηγύρια. Σε κάποιο από αυτά με άκουσε ο Κοντογιώργος (σ.σ.: Κώστας), ένας σπουδαίος κλαρινίστας. Αυτός κάτι κατάλαβε-14 χρόνων ήμουν και με πήρε να παίξουμε σε ένα πανηγύρι στα Κιόνια Κορινθίας. Από τότε με πήρε και στην ορχήστρα του. Πηγαίναμε μαζί στα πανηγύρια του νομού και όπου αλλού μας ζητούσαν.
Η Φιλιώ Πυργάκη πέρα από την Ελλάδα έκανε πολλές εμφανίσεις στο εξωτερικό (στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στην Σκανδιναβία κ.α.) διαδίδοντας στο εξωτερικό το δημοτικό τραγούδι με μεγάλη επιτυχία.
Στην ερώτηση του Γιάννη Παπαϊωάννου: Τι είναι αυτό που σας δίνει δύναμη να κρατήσετε ζωντανό το δημοτικό τραγούδι; Εκείνη είχε απαντήσει: Η νεολαία και ο κόσμος που με λατρεύει. Αυτό μου δίνει κουράγιο και χαρά. Όσο αντέχω και βλέπω ότι ο κόσμος με αγαπά και με δέχεται, θα συνεχίσω να τραγουδάω με όση δύναμη μου απομένει. Και αν κάτι πρέπει να μάθετε πιο καλά εσείς οι νέοι, αυτό είναι το ότι δεν πρέπει να χαθεί το δημοτικό τραγούδι. Αυτό το τραγούδι είναι η ζωή μας. Η αρχή και το τέλος της ζωής μας.
Ηχογραφώντας περίπου 200 δίσκους και τραγουδώντας κυρίως στα πανηγύρια η Φιλιώ Πυργάκη θα αναδειχτεί σε μια από τις σπουδαιότερες ερμηνεύτριες του δημοτικού τραγουδιού, όπως αυτό εξελίχτηκε και παραλλάχτηκε στο πέρασμα των τελευταίων δεκαετιών.
Τι τραγούδια θα γράφατε σήμερα; Την είχε ρωτήσει ο Γιάννης Παπαϊωάννου. Τότε εκείνη είχε απαντήσει: Τσάμικα πάλι. Αμα βρω κάτι που θα μου ταιριάζει μπορεί και να το κάνω. Αυτή είναι η ζωή μου. Η ζωή μου όλη είναι το δημοτικό τραγούδι. Οσο αντέχω και βλέπω ότι ο κόσμος με θέλει και με ζητάει, θα συνεχίσω να τραγουδάω. Το παράπονό μου είναι ότι θέλω να μείνει το δημοτικό εκεί που ήταν κάποτε, στις καρδιές των ανθρώπων. Γι’ αυτό σου είπα, αγόρι μου, χαίρομαι όταν βλέπω τους νέους που έρχονται να με ακούσουν και μου ζητάνε τα παλιά τραγούδια και όχι τα μοντέρνα. Αυτό είναι που μου δίνει δύναμη να ζω.
Το 2008, η Φιλιώ Πυργάκη διαγνώστηκε με καρκίνο με τον οποίον πάλεψε 13 ολόκληρα χρόνια μένοντας ενεργή στο τραγούδι μέχρι το τέλος. Πριν από μερικά χρόνια, σε μια ανάπαυλα στη μάχη της με τον καρκίνο και με εμφανή τα σημάδια στο πρόσωπό της, η σπουδαία ερμηνεύτρια συγκίνησε το κοινό του φημισμένου πανηγυριού του Πετρωτού, όταν κοντά στο ξημέρωμα πήρε το μικρόφωνο και ερμήνευσε συγκλονιστικά «ένα τραγούδι για τον εαυτό της»:
Μια ζεστή μέρα του Ιούλη, η Φιλιώ Πυργάκη αποφασίζει να πάει να βρει τον αγαπημένο της σύζυγο Δημήτρη ο οποίος υπήρξε το άλλο της μισό για πάνω από πέντε δεκαετίες. Πλέον θα έχει τη θέση της στην αιωνιότητα και σε μας τους επίγειους θα σιγοτραγουδά κάπου κάπου εκείνο το τραγούδι που όπως είχε δηλώσει και η ίδια αν η ζωή ήταν τραγούδι εκείνο θα ήτανε: Για πέστε μου ποιο όνομα στον κόσμο βασιλεύει όλα ξεχνιούνται εύκολα της μάνας μόνο μένει. Σε κάθε δύσκολη στιγμή τη μάνα σου φωνάζεις, είναι ο καλύτερος γιατρός ποτέ δεν τον αλλάζεις. Ακώ γερόντους και παιδιά να βαριαναστενάζουν, και από τα βάθη της καρδιάς μανούλα να φωνάζουν. Σε κάθε δύσκολη στιγμή τη μάνα σου φωνάζεις είναι ο καλύτερος γιατρός ποτέ δεν τον αλλάζεις.
Πηγές